ՃԱՆԱՉԵԼ ԻՄԱՍՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՒ ԶԽՐԱՏ, ԻՄԱՆԱԼ ԶԲԱՆՍ ՀԱՆՃԱՐՈՅ
  Սկզբնաէջ      
 
   ԱՇԽԱ~ՐՀ- ԱՇԽԱ~ՐՀ...
          
                                                                                             
        ԵՎՍ ՄԵԿ... «ԷՎՐԻԿԱ~»
                  ( պերճախոս նամակագրություն 
արդյունաբերական հոգեբանության դոկտոր Վ.Ս.-ի հետ):
                                       

 		 
                                                                                             Եթե ընդդեմ Էության գաղափարների հանդես են գալիս գիտական որոշ շրջանակներ կամ անձեր, ինչպես օրինակ հրեա-արևմտյան հայտնի  հայագիտությունը, «համբոները» և այլք (տե'ս http://www.eutyun.org/S/E/ZT/ZT_270511HayMTxa.htm , «Շնագայլեր և շերեփուկներ»  և այլուր), ապա մյուս կողմից դրանք յուրացվում են զարմանալի հեշտությամբ, արագությամբ և առատությամբ
( http://www.eutyun.org/S/E/AZGABANAKAN/Azgaban.htm,  http://www.eutyun.org/S/VL/EaAs/EaAs_Reflexion-GenCiv-KD.htm, http://www.eutyun.org/S/Ashx/Hurut.htm  և այլուր): Եվ այդ ոչ պակաս կարևոր և գիտական շրջանակների ու անձերի կողմից, ինչպես օրինակ ՀՀ ԱԱԳ արևելագիտության ինստիտուտում և նշյալ մի քանի աղբյուրներում: Առավել հետաքրքիր է, որ ի տարբերություն հակամետ պարագաների, որոնց քննադատությունը որոշակիորեն հասցեագրված է, նպատակներն ու անհանգստությունը` հասկանալի, տվյալ դեպքում ամեն կերպ խուսափում են հիշատակել ներշնչման, բանաքաղության թե բանագողության աղբյուրները կամ հեղինակին: Եվ եթե վերջին պարագաները բացատրելի են, ապա պակաս հասկանալի են հոգեբանական այն մեխանիզմները, ըստ որոնց անգամ քիչ թե շատ կիրթ անհատները չեն էլ գիտակցում իրենց վարքն ու ներգործության փաստը, համարելով, որ այդ ամենը նրանք արդեն գիտեին...: Նման դեպքերում, բացի բարդույթներից թե ինքնակարևորման մոլուցքից, արդյոք չեն գործո±ւմ նաև ինտուիցոն-նախազգացության, «կոլեկտիվ ենթագիտակցության» ներքին կամ ճշմարտությունների վերին օրինաչափությունները:
  Վերջին պարագան թվում է լինել առավել գերակա: Զի, էիզմ-Էություն ուսմունքի բուն էությունն ու հիմնադրույթները, եթե շատ-շատերին «գենետիկորեն» թվում են հարազատ, այդուհանդերձ առայժմ մնում են անըմբռնելի: Ուստի չեն արձագանքվում, իսկ ազդեցությունները կրում են ընդհանուր բնույթ, կրկնելով միայն Է-էության պատմամշակութային հայտնի փաստերը կամ ընդօրինակվում է սոսկ մշուշոտ գաղափարը: Այնինչ առավելաբար` ծագումնաբանական մատչելի տեսությունները, դրույթներն ու դրանց մանրամասները: Սակայն, անկախ բարոյական թե իրավական հանգամանքներից, այս երևույթը դառնում է գաղափարների համասփռման մեկ կարևոր միջոցը, ինչպես «սերմացան» քամիների, կրծողների թե ճնճղուկների պարագաներում: Այս դեպքում դրանք ողջունելի են, եթե իհարկե չեն տանում շահարկումների և աղավաղումների:
Այդպիսի մեկ օրինակ է ստորև բերվող իրողությունը, որն առանց հեղինակի ինքնությունը բացահայտելու և վարկաբեկման միտումի, ներկայացնում ենք  սոսկ խորհրդածության նկատառումներով:


                                                                                               
                                                                        

     Հարգելի Վահան, 
    Գրությունդ  պարունակում էր շատ անհեթեթ մտքեր.

   Barev Alexander ( «Barev hargeli professor Varbedian..» նախորդ դիմելաձևից հետո այդ ինչո՞ ւ հանկարծ այսպիսի «անմիջական» տոն: «Ուղիղ ասա, փղին հասա՞ »... ),

  Yes entanrapes dem em gaghaparakhosuyan@ yev miyayn himnvatsem gitutyan koghmits tvats vkayutyunerin.
   Այդ իհարկե քո անչափ համեստ կարծիքն է, և միայն մասամբ ճիշտ երկրորդ մասով: Այսուհանդերձ մեկ քանի հարց .
       - Նախ, ըստ քեզ ի՞նչ է գաղափարախոսությունը: Դու տարբերո՞մ ես արդյոք
գաղափարաբանությունը, գաղափարախոսությունը, փիլիսոփայությունը, գիտական թե հավատամքային ուսմունքները, իմաստախոսություններն ու աշխարհայացքները:
       - Եթե այո’, ապա ի՞նչ ես կարծում, դիցական համակարգերն ու հավատամքները մի՞թե յուրօրինակ գաղափարաբանություններ չեն:
      - Դու շատ ես սիրում վկայակոչել գիտությունը: Այդ անշուշտ ճանաչողության հզոր միջոց է: Բայց մի՞թե դու, գիտությունների դոկտորդ չգիտես, որ գիտությունների գիտությունը փիլիսոփայությունն է ( իսկ էաբանությունը կամ էիզմը` փիլիսոփայությունների փիլիսոփայություն), որ մեծագույն գիտնականները` ինչպես ասենք Պյութագորասը, Պասկալը, Լայբնիցը, կամ հենց Էյնշտեյնը ավելի շուտ փիլիսոփաներ էին` քան սոսկ գիտնականներ: Եվ ի վերջո ցանկացած մեծ գիտական բացահայտում իր հիմքում որոշակի փիլիսոփայություն կամ աշխարհայացք է ակնկալում,  հաճախ էլ հանգեցնում դրանց, ինչպես Չ. Դարվինը` էվոլյուցիոնիզմին, մաթեմատիկոս Է. Հուսեռլը` ֆենոմենոլոգիային և ապա էյդետիկային:
      - Ինչո՞ւ ես այստեղ և այլուր այդքան խոսում գաղափարախոսությունից: Կապված Պլուտարքի իմ հետազոտության հե՞տ, քանզի այն հենված է դիցահավատամքային տարբեր համակարգերի էաբանական-իմաստաբանական-գաղափարական տարրերի վրա: Ուրեմն պիտի արձանագրեմ, որ դու դրանից մեծ բան չես հասկացել, ինչպես քեզանից շատ ավելի պատրաստված գիտության դոկտորներ և լուրջ մտավորականներ: 























 Այսուհանդերձ այլ մեկ նամակում գրում ես. 
Dzer verchin girk@ kartatsi Eyootyan masin. Shat hetkrkir e vor nooyn yezrakatzutyan yeka tarber kaghakakertutyuneri grker e kartalov yev verlootselov.   
    
Սակայն, այս էլ մերկապարանոց ու անհամեստ հայտարություն է: Զի, նախ քո խոսքերից ելնելով դու դրան իբր հանգել ես…. մինչև իմ վերջին գրքի հետ ծանոթանալը: Մինչդեռ այդ եզրակացության գալու համար դու նախ պետք էր էաբանություն ուսումնասիրեիր և ըստ այդմ անեիր քո վերլուծությունները: Այնինչ դու Էություն-էիզմ ուսմունքի մասին ( չասենք գաղափարախոսության…) պատկերացում անգամ չունես, իսկ Պլուտարքոսի վերաբերյալ իմ հետազոտությունը դրա մասին չէ` այլ դրա նախատիպերի համատարածության և դիցահավատամքային տարբերակումների…
  Այսքանի հետ, ըստ քո այս մեկ հայտարարության դու ևս հանգել ես նույն եզրակցության և վաղը կարող ես դելփյան E’i առեղծվածի տարրալուծումը նույնպես համարել քո սեփականը ու թերևս ինձ էլ մեղադրել բանագողության մեջ…

     Family Tree DNA hastatutyun@, vor@ gtnvum e Texasum, yev yes irents kapnvetsi, 2010 tvin yesrakatutyan yekan vor tsakumnabanakan analyzner@ apatsutsen vor Neolithic shoghovurte amenamotik nmanutyun@ unen hayeri het, manavant syuniki yev kharabaghi hayeri het.
    Նորություն  չէ: Այդ մասին խոսվել ու գրվել է բազմիցս, ես` նույնպես: Մասամբ տես  http://www.eutyun.org/S/E/X/X/X-14.htm - «Բրիտների և բասկերի հայկական ծագումը», և
 http://www.eutyun.org/S/E/X/X-I.htm հղումներով, «Թութանհամոնը եվրոպեոի՞դ...» խորագրերի տակ:

   Iharke karank nshenk vor ayn nuyn andzer@ karutselen portasarum gtnvogh tacharner@ vor@ haytnabervets Schmidt yev Haupemanni koghmits, linelov 12000 tarva hnutyun.
    Այդ մասին ևս առաջինը արձագանքել եմ ես, 2000 թ. մարտին, Գերմանիայի մի բարեկամից ստանալով  «bild der wissenschafh» գիտական ամսագրի N°8 համարում հրապարակված նյութերը:   http://www.youtube.com/eutyun#p/u/4/U7Oo_zaS73M ): Եվ թերևս ցայսօր միակ հայ հետազոտողն եմ, որ անձամբ այցելել եմ այդ հուշարձանին և արել իմ սեփական դիտարկումները: Սակայն, արտաքնապես ոչ մի ակնհայտ ապացույց չկա, որ այդ կառուցել են նախահայերը, ինչը պահանջում է բոլորովին այլ ու սկզբուքնային նոր հետաքննություն:
    Այդ արված է, բայց առայժմ հրապարակման ոչ ենթակա, նման ու այլ մի շարք պատճառներով: 
    Menk karank haytnenk vor 9000 tarva hay lezun dzerk berel@ petke yevs hazaravor tariner yev da Gray@ nshets yerp vor da yes iren hartsretsi. Buyts menk chenk karogh sa dartsnenk gaghaparkhosutyun vorohetev...    
   –Նորից գաղափարախոսության մասին ( ի՞նչ գաղափարախոսություն) և նորից վիճարկելի հարց: Մայր դիցուհու պաշտամունքը, բնապաշտությունը և անգամ տոտեմիզմը մի՞թե «գաղափարաբանություններ» չեն կամ ասենք դրանց նախատիպերը:
 
   ...Venus artsanikner@ gtnvelen Germaniai yev francia taratskum vor@ unen 40 hazar tarva hnutyun, vor@ chem kartsum hayerin kanank tanenk aytkan het. Da arten artur armini tgetutyun e yev menk karank da merzhel.
    Ճանաչողության և դատողության մեծ թուլություն: Մայր աստվածուհու պաշտամունք միմյանցից անկախ ունեցել են համարյա բոլոր հին համայնքները,  բայց այդ նախամշակույթները ընդհատվել են բնակլիմայական պատճառներով: Վյուրմյան սառցահալոցներից և մեզոլիթից հետո Հայկ. լեռնաշխարհում ընդհատում չի եղել, որով էլ սկիզբ է դրվել «նոլիթյան հեղափոխությանն» ու համամարդկային այս քաղաքակրթությանը: Նախահայերին այլուր և 40 հազար տարի առաջ տանելու կարիք բոլորովին չկա: Այդ շատ վնասակար անհեթեթություն է !!!
   Գրեյ-Ատկինսոնի մասին նույնպես խոսել եմ, հայերից հենց ամենաառաջինը, երբ միջազգային Nature  գիտական հանդեսի 2003 թ. նոյեմբեր 27-ի հրապարակումից անմիջապես հետո, նոյեմբեր 28-ին գրեց ֆրանս. Le Monde-ը, 29-ին` գերմ. Shpigel-ը ( գտիր և տես հատուկ թողարկված, «Ի սկզբանե էր բանը, բայց որտե±ղ…» խորագրով երկու DVD-ով ծրարը ), իսկ մեր կայքում` սոսկ հպանցիկ. http://www.eutyun.org/S/E/GN/Yerknag.htm )

    Iharke, yerp vor menk analyz en anum ashharhi bolor ditsabanutyuner@, tesnumenk vor bolor@ himnvatsen astrotheological cosmology vra, vor@ mshakvele haykakan lernashkharum. Miyan portasari tacharner@ stuytsen talis irents Orion hamasteghtsutyan hetevel@. Nuynisk nshelov Flamarioni khosker@, vor@ nshele vor kentanakerp@ steghtsvele hayastanum.
    Այս մասին նույնպես խոսել եմ  դեռևս 1988թ. «Արիացիների»  , ապա` խիստ հանգամալից, «Ծննդոց-Այա»  հատորներում, մասամբ նաև http://www.eutyun.org/S/E/ZT/ZT_081208_Qarahundj.htm հղմամբ: Պորտասարի աստղաբանական տարրերի մասին վերջերս գրել է նաև մեր գաղափարակիցներից Վաչագան Վահրադյանը:

     Menk karank tesnenk vor nuynisk aytsagrer@ jermadzorum yeghele haykakan yev nuynisk yegiptakan hieroglyphneri himk, tanelov het minchev 15000 tari.
   Այդ արդեն Պ. Հերունու հաշվարկն է, որի հետ հարկ է շատ զգույշ լինել և մեծ վերապահումներ ունենալ:

     Այժմ հիշեցնեմ:
    Հայոց 12000-ամյա ծագումնաբանությունը առաջին անգամ առաջ եմ քաշել ես, և 1999 թ. ներկայացրել UCLA-ի համալսարանում, «հնդեվրոպաբանության ծրագրի» պրոֆեսորատի ու ասպիրանտերի առջև, Վ. Իվանովի ներկայությամբ: Ապշել էին, իսկ ոմանք ուսանողների պես գրում էին (կա դրա տեսագրությունը): Այդ մասին գրել է նաև Վ. Իվանովը, թեև այդժամ որոշ վերապահումներով: Իսկ ես դրան հանգել էի «Ծննդոց-Այա» խիստ հանգամանալից և բազմակողմանի հետազոտությամբ ( հնագիտություն, երկրաբանություն, պալեոկենդանաբանություն, բնաշխարհային տարրեր, պարզագույն հավատամքներ, աստղաբանություն, ժայռագրություն, մարդաբանություն, լեզվաբանություն, ազգագրություն և այլն ): Այդքան համալիր հետազոտություններից և համադրումներից ` մասնավորապես Չայոնու թեփեի հնագիտական տվյալներից ելնելով 538-539 էջերում նաև գրել եմ.

                էջ 538


           
           Այն էլ, երբ բազմակենտրոն օջախի վարկածը դեռևս ընդունված էր պաշտոնապես,
           մինչ Կ. Շմիդի և այլոց իմ տեսության հաստատումը: 

             a. b.

a).Նեոլիթյան 3 օջախները ըստ հնագետ Ք. Ռենֆրյուի` ըստ Գ.Չայլդի (“Scientific America”, N°12,1989 թ.):
b).Նեոլիթյան միակենտրոնը օջախը Հայկ. լեռնաշխարհի կենտրոնում (ըստ նորագույն
բացահայտումների` նշագծված կարմիր գույնով) և նրանից սերվող նեոլիթյան երեք ենթաշրջանները,
ի տարբերություն մինչ այդ ընդունված նեոլիթյան բազմակենտրոն վարկածների
(գերմ. «bild der wissenschafh» գիտական ամսագիր, N°8, 2000թ.: ( Տե'ս նաև
http://www.eutyun.org/S/VL/EaAs/EaAs_Aya-Ara.htm )

   Այդժամ դեռ Գյոբեկլի թեփեի մասին չէր հրապարակված, և այդ հակիրճ մտցրեցինք 2003 թ. վերահրատարկման մեջ: Չկար նաև Գրեյ-Ատկինսոն վարկածը, ո’չ ԴՆԹ ընտանիքի, ո’չ էլ Պ. Հերունու Քարահունջը և ընդհանրապես այդ տեսության վերաբերյալ բացարձակապես ոչինչ: Տեսությունը նախ ընդունվեց մեծագույն վերապահությամբ, համարյա քմծիծաղով ու ոմանց վայրահաչոցներով: Սակայն հետագա բոլոր բացահայտումները ցայսօր գալիս են այդ ավելի ու ավելի հաստատելու: Հայոց մեջ ամեն ինչ սկսվեց դրանով, ( և ոչ միայն, դրանից մի քանի տարի հետո շրջանառության մեջ դրվեց «Ծննդոց Գայա» օտարազգի տարբերակը, Գայա նախամոր հիմքով, բայց տանելով Պաղեստին…), ինչպես արիացիների տեսությունը` 1988թ իմ հրապարակումից հետո: Դու ընդամենը դրանցից մեկն ես, ինքդ դեռ ոչինչ նոր չես ավելացրել, ստուգել ու հաստատել ես միայն արդեն բազմիցս ասվածը: Այն էլ անչափ մակերեսորեն, ընդամենը մի քանի վարկածների թե տեսությունների հիման վրա, ինչը առայժմ բնավ էլ «գիտական» շարադրանք չէ, այլ միմիայն կարծիք: Դու մեկն ես քեզանից առաջ քանի-քանի նման «գյուտարարների»,  որոնք Վարպետյան անունը հասկանալիորեն պիտի չտային բանագողությունը կամ ներշնչման աղբյուրը թաքցնելու համար (տես մի քանի օրինակներ http://www.youtube.com/eutyun#p/u/13/E0hTonoo_yQ , http://www.eutyun.org/S/VL/EaAs/EaAs_Reflexion-GenCiv-KD.htm, http://www.eutyun.org/S/E/ZT/ZT_080122_VoxbAprKochMer.htm և այլն):

   Ահա թե ինչո՞ւ քեզ հարցրի թե ի՞նչ հիմքեր ունես հայոց 12000  ամյա ծագումնաբանությունը հայտարարելու համար, եթե «Ծննդոց-Այա» մենագրությանը ուղղակիորեն ծանոթ չես, ժամանակին կարդացել ես միայն «Ովքե՞ր են ի վերջո արիացիները» իմ գիտահանրամատչելի աշխատությունը, բայց շատ բաներ լսել ես ուրիշներից:

  Բարի, ծանոթ չլինելը մեղք չէ, թեև հայագիտությամբ զբաղվողի համար ոչ ներելի: Երիտասարդ գիտնականի համար ներելի կարելի է համարել աշխարհայացքային կամ փիլիսոփայական սահմանափակումները, երբ դրանից կաղում են անգամ հասուն և բանիմաց մասնագետներ: Կարելի է հասկանալ նաև սկսնակներին և մասնավորապես հայոց հատուկ մեծամտությունը, կարևորվելու ու հապշտապ կայանալու ձգտումը: Ցավոք հասկանալի է նաև հայերի այլոց տրվող կարևորությունը, արհամարելով յուրայինների արժանիքներն ու վաստակը: Ասեկոսներին տրվելը արդեն նույնպես «ազգային առանձնահատկություն» է, թեև գիտնական հավակնող մտավորականի համար, մեղմ ասած, անթույլատրելի: Բայց թեկուզ լսած լինել ու շատ այլոց պես աղբյուրներն ու հեղինակներին չհիշատակելը առնվազն անազնվություն է:

   Ցավոք, այստեղ դու արդեն «արմիններից» շատ չես տարբերվում: Պարզ է նաև, որ ամերիկյան իրականության մեջ նման բան դու չէիր կարող թույլ տալ, առանց պատվազրկվելու, պախարակվելու և անգամ պատասխանատվության ենթարկվելու: Մինչդեռ հակառակը հնարավոր է միայն հայ խայտառակ իրականության մեջ: Միայն զարմանալի է, թե ինչո± ւ է հայոց մեջ այդքան տարածված բանաքաղությունն ու բանագողությունը, այլոց գաղափարներով ինքնակարևորվելու մոլուցքը և գաղափարական աճպարարությունները: Մենք ևս ներշնչվել են ավագների արարչությունից, հայագիտության մեջ` երջանկահիշատակ նաև Մ. Գավուքչյանի: Սակայն առիթը բաց չենք թողել հղումներ անելու այլոց անգամ աննշան աղբյուրներին ու մասնավորապես նրա գործերին, իսկ «Ովքե՞ր են ի վերջո արիացիները» մենագրության 1988թ. մարսելյան հրապարակումը ծնրադիր նվիրել ենք նրա հիշատակին:

   Ահա թե նաև ինչո±ւ արդ խուսափում եմ հրապարակել դեռևս անտիպ և խիստ արմատական մի շարք հետազոտություններ, այսուհետ խորացնելով Էություն-էիզմ դարակազմիկ ուսմունքի առավել ընդլայնումը, այն էլ այլևս համարդկային իմացությանը մատուցելու համար: Զի, հայ իրականությունը դրան բոլորովին պատրաստ չէ, ոչ անգամ արևմտյան միջին մտավորականությունը: Դու, ամերիկյան կրթությամբ դոկտոր և մտավորականության ներկայացուցիչ, դրա կենդանի օրինակն ես:

   Վերջում պիտի խոստովանեմ,  այսքան հանգամանալից շարադրանքս քո նամակի պատասխանը կամ սոսկ քեզ համար չէր: Չարժեր նման սովորական դարձած միջադեպը այդքան կարևորել: Այս ամենը պարզապես իրողությունների հերթական ևս մեկ պարզաբանում և արձանագրում է, հանուն հանուր ճշմարտության, արդարության և մեր իրականության գոնե մի փոքր ազնվացման, ինչպես անում եմ պարբերաբար: Այսքանի հետ կա նաև «սերմացանության» տարատեսակ միջոցների մշակման փորձ:
 Իսկ քեզ մաղթում եմ իսկապես անձնական կայացում, և նոր խոսք նաև հայագիտության մեջ:
  Մաղթում եմ նաև, «արտադրական» թե վերարտադրական հոգեբանության հետ փոքր-ինչ հետաքրքրվել նաև արարչական հոգեբանությամբ....

    Ալեքսանդր Արորդի Վարպետյան                                             Մարսել, 4. 12.2011թ.