| |
| |
Բնականաբար այդ հարցին չենք կարող պատասխանել, բայց մի բանում
վստահ ենք` նման անհեթեթությունը չի կարող անվերջ շարունակվել:
Փորձելով որոշակիորեն ամփոփել այս գործի հանգամանքները, կատարենք
հակիրճ, բայց ամբողջական դիտարկումներ:
Տարբեր ժամանակներում ու տարբեր
առիթներով Վարպետյանին քաջալերել և իրենց աջակցությունն են
ցուցաբերել հայազգի բարձր մտավորական գրեթե ողջ էլիտան, ինչպես
նաև` մի քանի այլազգի հեղինակավոր մտավորականներ: Նշենք նաև, որ
Վարպետյանի գործունեությանը իրենց աջակցությունն են ցուցաբերել նաև
Կարեն Դեմիրճյանը և Վիկտոր Համբարձումյանը: Եւ ինչպես լինում է
նման պարագաներում, դեպի Վարպետյանը ու նրա գործունեությունը
միանգամից հակվեցին նաև հայ մտավորական “երկրորդ էշելոնը” ու
բազմաթիվ միջակություններ: Ու կրկին, ինչպես լինում է նման
պարագաներում, երբ Վարպետյանի նկատմամբ պետական կոշտ դիրքորոշում
որդեգրվեց, վերջիններիս մեծամասնությունը մեղմ ասած երես թեքեց
նրանից: Եւ այստեղ երևի ավելորդ է խոսել այնպիսի հոգեբանական
երևույթների մասին, ինչպիսիք են նախանձը կամ բարդույթավորումը…
Հաշվի առնելով, որ ներկայում
իշանությունը պատկանում է Հանրապետական Կուսակցությանը, ավելորդ
չենք համարում նշել նաև, որ Վարպետյանը շատ մտերմիկ
հարաբերություններ է ունեցել նաև ՀՀԿ հիմնադիր նախագահ,
երջանկահիշատակ Ա.Նավասարդյանի հետ: Անգամ 1992թ.-ին
խոսակցություններ են գնացել այն մասին, որ ՀՀԿ-ն որպես
ենթակառույց, հայտնվի “Էություն” հասարակական կազմակերպության մեջ,
որի նախագահը Վարպետյանն էր (տե'ս
հետևյալ հղումով`
http://www.iea.ras.ru/lib/neotl/07112002062247.htm ):
Եւ հիմա, ամենայն հավանականությամբ
երկրի նախագահի անմիջական իմացությամբ, շատ կոպիտ ձևով
իրականացվում է Վարպետյանին Հայաստան չթողնելու գործընթացը: Ըստ
Վարպետյանի հիմնական վարկածի` նախագահականի որոշ ռուսամետ
շրջանակների հրահրմամբ, ինչը սակայն տարօրինակ է, քանի որ
Վարպետյանը երբեք հակառուսական դիրքորոշում չի ունեցել:
Ասենք, որ մի քանի կոմպետենտ մարդիկ,
այդ թվում բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, միանգամից նկատել են, որ
Ֆրանսիայի, ԱՄՆ-ի և նման երկրների քաղաքացիների գոնե տուրիստական
մուտքը Հայաստան երբեք չի մերժվում: Ու եթե դրան ավելացնենք, որ
Վարպետյանը հայազգի ու նաև հանրահայտ մարդ է, ակնհատ է դառնում, որ
նա առանձնահատուկ նշանառության տակ է գտնվում: Շատ իրավաբանների
կողմից նշվել է, որ ըստ կարգի նման մերժումները կատարվում են մի
քանի ուժային գերատեսչությունների (հիմնականում` ԱԱԾ-ի)
ներկայացված տվյալների հիման վրա: Սակայն հաշվի առնելով մի շարք
հանգամանքներ, կարելի է վստահորեն ասել, որ այս գործում ուժային
գերատեսչությունները դեր չունեն: Նշենք, որ ըստ Վարպետյանի, իրեն
հաջողվել է իր մի ծանոթի միջոցով նայել ԱԱԾ-ի իր “դոսյեն” և
պարզել, որ այն մաքուր է: Նաև շատ կասկածելի և անբնական էին վերջին
ամիսների որոշ պետական գործիչների կամ կառույցների պատասխանները,
էլ չասած, որ անթույլատրելի ու պրիմիտիվ իրավաբանական
անհեթեթություններ են տեղ գտել նրանց պատասխաններում:
Մեջբերենք Օվիրի հայտնի պատասխանից մեկ
հատված. “…ներկայումս Ա. Վարպետյանին ՀՀ մուտքի վիզա տրամադրելու
հարցը վերանայել հնարավոր չէ” (տե'ս`
"Օվիրի" պաշտոնական պատասխանը “Հետքին” ): Համաձայնվեք`
բացառիկ անհեթեթություն է: Ի դեպ, ԱԺ պատգամավոր Լ.Ալավերդյանը
կարդալով դա, միանգամից շատ դիպուկ նկատեց. “Ի՞նչ է, մեռած մարդ
ենք ուզում վերակենդանացնել, որ հնարավոր չէ վերանայել գործը”:
Շատ տարօրինակ էր, որ “ԱԶԳ”-ում
իրականությանը չհամապատասխանող տեղեկություն էր տվել օմբուդսմեն
Ա.Հարությունյանը.”…նա կարող է մուտք գործել երկիր” (տե'ս`
http://www.azg.am/AR/0000000201 ): Իսկ հետո, երբ ես գտնվում
էի նրա տեղակալի մոտ, անձամբ իմ տպավորություններն այնպիսին էին,
որ օմբուդսմենը գտնվում է ճնշման տակ: Նշենք նաև, որ Վարպետյանի
որդու դիմումով այդ գործը “վերաբացվել է”: Սակայն կարծում եմ միմիտ
պետք է լինել, հուսալու համար, որ օմբուդսմենն ի զորու կլինի այս
հարցը լուծել: Հիշենք նաև, որ նախորդ օմբուդսմեն Լ.Ալավերդյանը իր
որոշմամբ միարժեք ամրագրել էր, որ կատարվել է մարդու իրավունքների
ակնհայտ ոտնահարում:
Պակաս անպատասխանատու չի եղել նաև ՀՀ
ԱԳՆ ձգձգված պատասխանը “Հետքին”. “Տեղեկացնում ենք, որ համաձայն
միջազգայնորեն ընդունված պրակտիկայի` անհատներին մուտքի վիզայի
մերժման դեպքում պատճառները չեն հայտնվում:…” (տե'ս`
http://www.hetq.am/arm/politics/7092 ): Հետաքրքիր է, այդ ո՞ր
օրվանից մեր երկրի պետական մարմինները փոխանակ առաջնորդվելու
միմիայն մեր երկրի սահմանադրությամբ և օրենքներով` առաջնորդվում են
միջազգայնորեն ընդունված պրակտիկայի ինչ-ինչ կանոններով:
Իմիջիայլոց, Վարպետյանի նախկին
զինակիցներից ու ընկերներից մի քանիսի հետ զրուցելիս, նրանք
հիմնականում առաջ էին քաշում հետևյալ երկու վարկածները. “Նախ
Վարպետյանը ոչ դիվանագիտորեն և աննրբանակատ ձևով է արտահայտվել մի
քանի բարձրաստիճան պաշտոնյաների և որոշ գիտնականների հասցեին,
տեղիք տալով նրանց անձնական թշնամությանը, և երկրորդ` Վարպետյանը
իր խարիզմայի և գրավչության շնորհիվ կարողանում էր գրավել ու մի
տեղ հավաքել մարդկանց` շատ լուրջ և ինտելիգենտ մարդկաց”: Կարծում
եմ պարզ է, որ այս երկու հանգամանքները եթե կապ էլ ունեն մեր երկրի
ազգային անվտանգության հետ, ապա միմիայն հակառակ առումով…
Հոգնած, հիասթափված ու նյարդայնացած
այս գործի հետաքննությունից, ինձ մնում է մի քանի հռետորական
հարցեր հնչեցնել. “Ի՞նչ երկիր ենք կառուցում և ո՞ւմ համար: Արդյոք
սա՞ էր մեր երազանքների երկիրը: Էլի ինչքա՞ն և ինչպե՞ս կգոյատևենք
նման ստրկամտությամբ”: Բայց փաստ է, որ ապրում ենք մի երկրում,
որտեղ “ինչո՞ւ է արգելվում Ա.Վարպետյանի մուտքը Հայաստան”
պարզագույն հարցը, որը պարզագույն մի պատասխան է ենթադրում, կապված
է անհավանական գլխացավանքների հետ:
|
|
|
|
