ՃԱՆԱՉԵԼ ԻՄԱՍՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՒ ԶԽՐԱՏ, ԻՄԱՆԱԼ ԶԲԱՆՍ ՀԱՆՃԱՐՈՅ
  Սկզբնաէջ      
  
ԶՈՒԳԱՀԵՌ ՏԻԵԶԵՐՔ                                                                                       
21/03.2014թ.                                                                                    

ՄԻՄԵՏԻԶՄ
   
                                                                                          Հայագիտությունը «կաբելավորված» և կաղապարված է
                                                                                          բազում 5-րդ շարասյուններով:Մնաց հարցնել թե ինչո՞ւ...
    
   Միմետիզմ (հուն. μίμος -ծաղրածու հասկացությունից, լատ. mimus-ցածրակարգ դերասան, կատակերգության մեկ տարատեսակ) - կենսաբանական գոյաձևերի միջավարի հետ նմանեցում: Երկրորդ իմաստով. այլոց վարքի ու հատկանիշների կամա-ակամա ընդօրինակումը, իմիտացիան, պատճենում կամ պարզապես կապկումները:

      Միմետիզմը կամ mimesis երևույթը հայնտի է հնագույն ժամանակներից: Պլատոնն ու Արիտսոտելը այն տեղակայել են մշակույթի հիմքում, քանզի չկա յուրացում առանց ընդօրինակման: Ժամանակակիցներից ոմանք այն բնորոշում են որպես «մարդկայնացման գործընթաց և նոր մի մշակույթի սաղմնավորում» (P.-M. Baudonnière), թեև այդ ֆենոմենը համատիեզերական սկզբունք է և առկա նաև բուսակենդանական աշխարհում: Այդպես, բոլոր գոյաձևավորումներում նախ սաղմնավորվում են մոդելներ, ապա սաղմնային «զիգոտների» պես բազմապատկվում կամ ինչպես կեցության մեջ դրվում «սերիական արտադրություն»:   
      Պլագիատ-բանագողությունները  միմետիզմ-կապկումների մեկ տարբերակն են, ներշնչումներից կամ օրինական փոխառություններից տարբերվելով բարոյական նորմերի ոտնահարմամբ, այդուհանդերձ ակամա ծառայելով գաղափարների համասփռմանը: Այնպես, ինչպես քամիների կամ առնետների պարագաներում, որոնց կղկղանքի մեջ մնացած անմարս սերմերը նոր ծիլերի ծնունդ են տալիս: Այլ մեկ տարբերակը հետախույզ Շտիրլիցի հնարամտությունն էր, իր վերադաս ֆաշիստին նրբորեն ներարկելով անհրաժեշտ գաղափարներ («Գարնան 17 ակնթարթը»): Մենք ևս այդ սկզբունքը որդեգրել էինք «Հարատևման Ուխտ» ծրագրի հիմքում.  
    «Պայծառ գաղափար մը հաղորդեցէք  ձեր բարեկամին: Մոռացութեամբ, շուտով ձեզի պիտի վերադարձնէ զայն, որպէս իր սեփականը: Ււրացուցած է արդէն...»: 1  ( http://www.eutyun.org/S/E/E/HaratUxt.htm էջ 16):

     Եվ այդ այն աստիճան, որ մեր «Հայտնություն» հատորի նախաբանում («ԷԱԿԱՆՔ» հատոր 3, Երևան 2006թ. ) թույլատրում և անգամ հորդորում էինք «անհասցե փոխառություններ»: Այդպես են Էության գաղափարները համասփռվել հայ իրականությունում և աննկատ տարրալուծվել, ինչպես աղն աղաջրում: Եվ երբ վերջերս հայտարարվեց «Ձայն Արարատի» հայագիտական հեռուստածրագրի ազդը, մենք մեր ՖԲ էջում ի սկզբանե կանխատեսեցինք «Էության» արձագանքը և նրա գաղափարների վերարծարծումները: Այդ չուշացավ հաստատվել հենց առաջին հեռուստահաղորդմամբ, վերջերս էլ՝  իբր «ազգային գաղափարախոսության» թեմայով.2  

     «Հայագետ-գաղափարաբանի» վերաբերյալ արդեն անդրադարձել էինք «Բանագողությունը որպես... «քյասար» ճանապարհ» ակնարկում ( http://www.eutyun.org/S/Ashx/Banagoxutyun.htm  ): Նա այն նույն անձն է, ով 1997թ. Լոս Անջելեսում վարում էր մեր «Ազգ-ժողովուրդ-ամբոխ» բանախոսությունը ( http://www.eutyun.org/S/MM/1/
LA1997_ARPI-2.htm  ), որից հետո տրվեց «հայագիտության», ինչպես այս հաղորդման մեջ ազատորեն տրվելով բանագողության: Եվ այդ ոչ միայն թեմաների ու գաղափարների առումով, այլև՝  հենց եզրաբանության և շարահուսության:   
    Բանագողությունը՝ քարը գլուխը: Ի վերջո «սերմացան» քամիների ու ճնճղուկների առաքելություն է, ակամա վավերելով նաև գաղափարների կենսունակությունը: Զի,
      Եթե խաչի զորությունը տերը գիտե, ապա ոսկու արժեքը՝  ոսկերիչն ու... կողոպտիչը:
     Մինչդեռ խնդիրն այստեղ շեղումներն ու շահարկումներն են, այն էլ քաղաքական թեքումով: Եվ պատահական չէ, որ այդ հեռուստահաղորդումը վերարծարծել է, «Լույս աշխարհ» հեռուստածրագրում  հայտնի «օպերատիվնիկ», հանգուցյալ Ս. Քերամիջյանին փոխարինած այլ մեկ գաղափարաբան Ա.Պեպանյանը անցյալ չորեքշաբթի- Wednesday, March 19, 2014 11:04  թողարկման մեջ (տե՛ս նաև. https://www.youtube.com/watch?v=Ao_bguEC_EE ):
    Թվում է թե այստեղ էլ անհանգստանալու պատճառներ չկան, եթե միայն...

  Միմետիզմի մեկ այլ դրսևորում է նաև քաղցկեղը: Այն բնորոշվում է որպես օրգանիզմի նորմալ հյուսվածքում բջջային աննորմալ ու անոմիկ 3 պրոլիֆերացիա ( համասփռում): Բոլոր այդ բջիջները նույն կլոն-գենոմի (գեների միագումար, այլորեն` կլան…) շեղումներ են, որոնք ձեռք են բերում ինքնակիսվելով անվերջ ու անհսկելիորեն բազմանալու հատկություն: Հիվանդության զարգացման ընթացքում որոշ բջիջներ կարող են միգրացվել ու ձևավորել մետաստազներ (ախտաբանական օջախներ): Քաղցկեղները լինում են տարատեսակ. կրծքի, մաշկի, արյան, «ներքին օրգանների» ( թե՛ կենսաբանական և թե՛ հատկապես վարչա-հասարակական առումներով...) և «գլխուղեղի» ( հոգևոր աշխարհում՝  գաղափարական...): Հիվանդության չորրորդ` ծանրագույն փուլը բնորոշվում է հյուսվածքների և օրգանների տարածուն ախտահարմամբ, հայտնի որպես սահմռկելի «обширный рак»- լայնարձակ քաղցկեղ: Բուժումը այլևս իսկապես չկա…    
   Մահացու հիվանդությունը առավելաբար դրսևորվում է «ներքին օրգաններում» և տարիքավոր անձանց ու … ազգերի մոտ, բայց ոչ անպատճառ բոլորի: Այսինքն այն, ինչը կատարվում է այժմ հայոց հետ իբր «հայագիտական», և հենց «Էության» գաղափարներով: Նկատեք, թե դրանում որքան են անմիջականորեն ներգրավված հենց քաղաքական շրջանակները և նրանց մանկլավիկները ( տե՛ս նաև այստեղ. https://www.youtube.com/watch?v=mtOtFgVHd3A ): Դե՜հ.
     Խայծը միշտ էլ պետք է գրգռի զոհի ախորժակը:
     Վկա՝ Արցախը...   

    Հուսանք այլևս պարզամիտներին անգամ պարզ է, որ 1999թ. հոկտեմբեր 27-ի հեղաշրջումից հետո հայրենիքից մեր վտարման և հետապնդումների բուն պատճառը առավելաբար «Էության» խորապես ազգամետ գաղափարներն էին ( հոկտեմբեր 27-ի մեր քննախուզությունը՝  «հետևանքային պատճառ»...), թեև 1990 թ. միաբանության հիմնադրմանը աջակցեց հենց ՊԱԿ-ը, ապա թշնամացավ իրեն ենթակայությունից խուսափելու համար: Զի,
  «Եթե մեկի հոգին առաք՝ մարմինը ձերն է ու ձերը»:
   Մինչդեռ ԷՈՒԹՅՈՒՆ Ազգային Իմաստության Տաճարը վերքաղաքական և զուտ ոգե-գաղափարական հաստատություն էր, ի նպաստ ողջ հայության և բոլոր հասարակա-քաղաքական շրջանակներին ( այս առումով տե՛ս Վիկտոր Համբարձումյանի նամակը http://www.eutyun.org/S/P/AAV/AV_ManuscriptsAndDocs.htm և http://www.eutyun.org
/S/E/E-Vodisakan/E-Vodisakan.htm ):  Եվ հենց դրա խափանմամբ, գաղափարների յուրացմամբ ու մուտացմամբ ընկանք այս օրը, հայրենիքի և «մարմնի» հետ օտարելով նաև ինքնագիտակցությունն ու հոգևոր անկախությունը: Ինչպես.
     «Աստուած մեկու մը հոգին առնելէ առաջ նախ խելքը կառնէ»: Բռնակալները՝ նաև տուն-տեղը:
     Մինչդեռ, անգամ Մեֆիստոֆելները՝ ընդհակառակը, ամենայնի դիմաց հոգին պահանջվում է վերջում...     

    Այդպես, ինչպես ցայսօր և հատկապես արդի բացառիկ ճակատագրական իրավիճակում մեն-միակ փրկությունը մնում է հենց այդ «Ի  սկզբանէ էր ԲԱՆԸ...», որով «ամենայն ինչ նրանով եղաւ. եւ առանց նրան չեղաւ ոչինչ»...
  Տվյալ դեպքում՝ ԷՈՒԹՅՈՒՆ ոգե-գաղափարական համակարգը և մասնավորապես «ՁԻՈՒ ՔԱՅԼ»-ն, թեև բուն այդ և «Էականք-Ազգ ու նոր հազարամյակ քառահատոր նախածրագրի 2-րդ՝  «Միջօրեական» հատորը մնում են անտիպ, նույն այդ «քաղցկեղից» խուսափելու համար:     
       Հույսով, որ կարող են գալ նոր ժամանակներ ու սերունդներ:
       Վասն այդ, հակամարմինների դեմ «առողջապահական» միմետիզմը հիրավի կարող է լինել «նորացման  գործընթաց և նոր մի մշակույթի սաղմնավորում»: Նրանք էլ կարող են լինել թե՛ փրկյալ «ձիավորները» և թե՛ ԷՈՒԹՅՈՒՆ ոգե-գաղափարական համակարգի կրողներն ու փոխանցողները: 
       Ուստի.
      Ո՛վ քնացած է՝ թողեք մնա:
      Ո՛վ «քաղցած» է՝ թող մտմտա...
     
 
    1 Բազում ընդօրինակումների մեջ այդպիսի պարագա են
Գառնիի տաճարում  տարբեր կազմակերպությունների կողմից արդեն կայուն ավանդույթ դարձած հեթանոսական  տոնակատարությունները: Դրանց հիմքը դրվեց 1989թ. դեկտեմբեր 24-ին Միհր աստծուն նվիրված մեր առաջին միջոցառմամբ ( կից http://www.youtube.com/watch?v=ToGBb0OYUGg ), երկրորդը՝ 1991թ. ( տե՛ս  https://www.youtube.com/watch?v=R2XuUBgwmrs ): Իսկ գաղափարը հղացվել դեռևս 1982թ. «ԱՐՓԻԱԿԱՆ-Արևորդյաց Պարը» կինոսցենարում ( կից նկարը սցենարի
և էպիակական քնարերգության պատկերագրությունից
 http://www.eutyun.org/S/P/AAV/AV_KinoTatron.htm ):
 

    2 Այդ հեռուսատահաղորդումը «ազգային գաղափարախոսության» մասին էր, բայց ոչ որոշակի գաղափարախոսության: Այդպիսինը՝ այն էլ էիզմ աշխարհայացքային հիմքով առայժմ միայն «ԱՐԻԱԿԱՆՔ» աշխատությունն է ( Երևան-1997թ., վերևի նկարը), որի մասին արդեն խոսվում է 1989թ. Գառնիի միջոցառմանը: Մնացյալ «թուզը-թզին նայելով  հասունանում է խանդից»  սկզբունքով  և առանց աշխարհայացքային հիմնավորման հաջորդել են դրան, մյուսները մի քանի էջանոց իսկի «հնգամյա ծրագրեր» էլ չեն...


  3Անոմիա - հուն. α-բացակա  և νόμος / nómos-օրենք, կարգ, ստրուկտուրա բառակազմությունից, այսինքն` օրենքի ու կարգի բացակայություն: Եզրը օգտագործվում է նաև հասարակագիտության մեջ, որպես հասարակական կառույցը կարգավորող նորմաների քայքայում…